Spór o referendum konstytucyjne na linii PiS-Prezydent narasta. Jeżeli Duda przegra, konsekwencje mogą być daleko idące

“Będzie dla mnie spełnieniem mojej politycznej misji, jeśli uda się przeprowadzić proces referendalny” – powiedział prezydent Andrzej Duda na kongresie “Wspólnie o konstytucji” na Stadionie Narodowym, w którym podsumował swoje dotychczasowe starania w sprawie zorganizowania referendum konstytucyjnego w 100. rocznicę odzyskania niepodległości. Jakich zmian w ustawie zasadniczej chce Duda?

Pomysł zorganizowania referendum konstytucyjnego padł z ust Andrzeja Dudy rok temu, okazał się wtedy niemałym zaskoczeniem. Była to pierwsza duża inicjatywa prezydenta, niezgodna z strategią polityczną macieżystej partii. Dziś krytycznie o pomyśle Dudy wypowiadają się czołowi politycy Prawa i Sprawiedliwości. Zorganizowanie referendum byłoby dla nich kłopotliwe i, z ich perspektywy, byłoby najlepiej jeśli prezydent wycofałby się ze swojego pomysłu. Szef gabinetu premiera Marek Suski miał powiedzieć, że „nie interesują go prezydenckie pytania”. A marszałek Senatu Stanisław Karczewski wyznał, że zastanowi się nad tym, czy referendum przełożyć na przyszły rok. Jacek Sasin wyraził ponadto, że rezygnacja z referendum „byłaby dobrym krokiem ze strony pana prezydenta”. Wydaje się, że Andrzej Duda nie ma argumentów mogących przekonać PiS do poparcia jego inicjatywy. Prawdopodobne jest więc, że referendum okaże się na szczęście tylko niespełnionym marzeniem odchodzącego w niebyt prezydenta.

Na konresie nie sformułowano konkretnych treści pytań. Dowiedzieliśmy się, że o zmianach w podstawowym akcie prawnym “warto rozmawiać”. Sformułowano jedynie kilka ogólników. Prezydent chciałby spytać o możliwość inicjowania ogólnokrajowego referendum zatwierdzającego ustawy, które dotyczyłyby materii konstytucyjnej, np. ws. zmiany waluty, systemu rent i emerytur, oświaty, publicznego szkolnictwa wyższego czy systemu ochrony zdrowia. Kolejne pytanie padłoby w celu “podkreślenia w konstytucji szczególnej pozycji i przywilejów rodziny jako podstawy bytu narodowego”. Chodziłoby o rozszerzenie “katalogu wartości obecnie chronionych na mocy art. 18 konstytucji, takich jak małżeństwo, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo, (…) o ojcostwo”. Pod ocenę wyborców podanoby pytanie odnoszące się wprowadzenia zapisów, zobowiązujących państwo do ochrony polskiego rolnictwa i wsi oraz osób dotkniętych niedołęstwem bądź niepełnosprawnościami.

Pytania w referendum mają dotyczyć np.:
– inicjowania referendum
– prymatu konstytucji nad prawem międzynarodowym
– ochrony ojcostwo
– podziału adm. na na powiaty i województwa
– ochrony rolnictwa i wsi
– opieki nad niepełnosprawnymi

— Jacek Gądek (@JacekGadek) April 26, 2018

Mówiąc krótko – z aspiracji rozpisania referendum decydującego o ustroju państwa Andrzej Duda chce zrobić “referendum konsultacyjne”, będące w istocie drogim, nic nie wnoszącym sondażem. Polacy niechętnie chodzą na referenda. Jedyne z czterech, które osiągnęło frekwencję ponad 50 proc. trwało kilka dni i było poprzedzone wieloletnią debatą odnośnie procesu wejścia w struktury Unii Europejskiej. Z przeprowadzonego dla “Rzeczypospolitej” sondażu wykonanego przez pracownię IBRiS w lutym br. wynika, że jedynie 20,1% ankietowanych jest zdecydowanych wziąć w referendum Dudy.

Nawet jeśli doszłoby do rozpisania referendum, nie miałoby ono żadnego przełożenia na zmiany w konstytucji, bo „ustawę o zmianie Konstytucji uchwala Sejm większością co najmniej 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz Senat bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby senatorów”. Dopiero po głosowaniu w Senacie marszałek Sejmu może zarządzić referendum zatwierdzające zmiany konstytucji. Tak czy inaczej, byłby to drogi sondaż i prosta droga do politycznej emerytury Andrzeja Dudy.

Fot.Shutterstock/Dagmara_K

POLUB NAS NA FACEBOOKU

[wpdevart_like_box profile_id=”539688926228188″ connections=”show” width=”600″ height=”250″ header=”big” cover_photo=”show” locale=”pl_PL”]