Dlaczego upolityczniona Izba Dyscyplinarna “ułaskawiła” Juszczyszyna? Gra toczy się o najwyższą stawkę [Opinia]

Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego w dniu 23 grudnia zdecydowała o przywróceniu sędziego Pawła Juszczyszyna do orzekania. Jak pamiętamy, kłopoty sędziego zaczęły się w związku z rozpoznawaniem sprawy w IX Wydziale Cywilnym Odwoławczym Sądu Okręgowego w Olsztynie.

W sprawie, którą rozpatrywał Paweł Juszczyszyn w skałdzie sądu pierwszej instancji orzekał sędzia powołany przez NeoKRS. W związku z tym sędzia Juszczyszyn, opierając się na wyroku TSUE, zażądał ujawnienia list poparcia dla członków nowej KRS. Po tym fakcie resort sprawiedliwości odwołał go z delegacji do sądu okręgowego, zawieszono go w orzekaniu i wszczęto postępowanie dyscyplinarne. Zaczęto też wracać do sprawy licytacji komorniczej z roku 2015, a nawet w mediach nazywać Pawłem J. Jednocześnie środowiska prawnicze i część społeczeństwa wystąpiły w obronie sędziego, uznając jego sprawę za przykład politycznego zamachu na niezawisłość sędziowską oraz na swobodę myśli i wypowiedzi. Były protesty, demonstracje, ostre wypowiedzi.

W tej sytuacji decyzję Izby Dyscyplinarnej SN można uznać za społecznie satysfakcjonującą, chociaż z drugiej strony, biorąc pod uwagę orzeczenie SN w związku z wyrokiem TSUE, w gruncie rzeczy Izba Dyscyplinarna sądem nie jest, a zatem nie miała prawa decydować w kwestii zawieszenia Pawła Juszczyszyna. Jednak, patrząc na obecną sytuację w sądach, kalendarz polityczny, ostatnie wydarzenia w Sejmie i zaostrzający się spór z Brukselą o niezawisłe sądownictwo w Polsce, można śmiało powiedzieć, że była to decyzja podyktowana politycznym pragmatyzmem władzy.

Rzućmy okiem na najbliższą przyszłość i zastanówmy się, na co może liczyć Zjednoczona Prawica w efekcie takiej decyzji wysoce upolitycznionej Izby Dyscyplinarnej. Otóż w maju 2020 roku kończy się wyborami prezydenckimi tzw. „maraton wyborczy”, który do tej pory opozycja przegrywała. Natomiast po pierwszych sondażach widać, że różnica w II turze między urzędującym prezydentem, a jego największą rywalką – Małgorzatą Kidawą-Błońską już dzisiaj jest niewielka i oscyluje na granicy błędu statystycznego. Zatem każda decyzja władzy (a nikt nie kwestionuje wpływu polityków na Izbę Dyscyplinarną) po myśli opozycyjnej części społeczeństwa podejmowana jest w celu skokietowania centrowego elektoratu i przechylenia szali zwycięstwa na stronę Andrzeja Dudy.

Nieszczęśliwe głosowanie i odwieszenie sędziego Pawła Juszczszyna

W kontekście głosowania nad porządkiem obrad 19 grudnia w sprawie ustawy represyjnej, podczas którego było nieobecnych kilkudziesięciu posłów opozycji oraz decyzji Izby Dyscyplinarnej SN, można uznać, iż cały obóz przeciwników PiS-u znów traci kolejne punkty. W wyniku absencji na czwartkowym głosowaniu posłowie dla swoich wyborców stali się mało wiarygodni w dalszym punktowaniu rządu za łamanie konstytucji i traktatów europejskich, gdyż pokazali, że tą sprawę traktują w pewnym sensie instrumentalnie.

Ustawa ta „opłaciła” się ugrupowaniom szeroko rozumianej opozycji parlamentarnej podobnie jak zawieszenie Juszczyszyna, gdyż krytykując upartyjnienie sądów miały również symbol w postaci niezależnego sędziego. Natomiast po przywróceniu Pawła Juszczyszyna do orzekania przez Izbę Dyscyplinarną, opozycja straciła ten symbol, jak również została pozbawiona części argumentów o upolitycznieniu sądów.

Uwzględniając kalendarz wyborczy i zbliżające się wybory prezydenckie, które dla PiS-u są kluczowe w celu domknięcia systemu i dokończenia reform ustrojowych, zwłaszcza w sytuacji utracenia wpływów w Senacie, decyzja ta wydaje się zrozumiała. Biorąc pod uwagę niepokojące dla Andrzeja Dudy sondaże, decyzja ta może przekonać do kandydata Zjednoczonej Prawicy niezdecydowanych wyborców.  Rząd natomiast w jej kontekście stara się ustawić na pozycji dobrych reformatorów, którym zależy na naprawie systemu sądownictwa, a nie podporządkowaniu sobie trzeciej władzy. „Odwieszenie” Juszczyszyna może również chwilowo uspokoić napięte relację między Polską a Unią Europejską i pokazać instytucjom europejskim, że sądy w Polsce nie są upolitycznione. Decyzja ta również uspokaja protesty środowiska prawniczego przynajmniej na czas kampanii wyborczej.