Imperium medialne zbudowane przez Prawo i Sprawiedliwość robi wrażenie. Środowisku Jarosława Kaczyńskiego, jak nikomu innemu, udało się stworzyć niezależny od dotychczasowych mediów nowy obieg informacji kontrolowanej wyłącznie przez zaprzyjaźnione gazety, radio i telewizję. Media posiadają wielką moc oddziaływania społecznego, która od zawsze budziła pożądanie elit politycznych. Jednak politycy PiS zrozumieli, że utrzymywanie dobrych relacji z dziennikarzami i formułowanie korzystnego przekazu nie wystarczy. Do pełnego wykorzystania potęgi mediów, a co za tym idzie mówienia ludziom co mają myśleć, Prawo i Sprawiedliwość potrzebowało przejąć media na własność. Własne media bowiem nie odwrócą się od partii przy byle aferze i nigdy nie zasieją wątpliwości w umysłach wyborców co do słuszności obranego kierunku.
Choć media prorządowe kojarzą się głównie z propagandowym stylem telewizji publicznej, to warto sobie uzmysłowić, że TVP stanowi tylko element potężnego układu medialnego, którego konsekwentne tworzenie zaczęło się na lata przed Jackiem Kurskim na Woronicza.
Na owo imperium składają się tygodniki wSieci, Do Rzeczy, Gazeta Polska, portale Fronda.pl, Niezależna.pl, WPolityce.pl, telewizje Republika, TV Trwam. Choć niektóre dla wielu zwolenników opozycji mogą brzmieć egzotycznie, to jednak warto mieć świadomość jaką siłą oddziaływania dysponują powyższe media. Szczególnie silna jest pozycja prorządowych tygodników, poniżej wyniki sprzedaży za październik 2016r:
Liderzy:
- Polityka 115 471 szt
- Newsweek Polska 107 941 szt
Media prorządowe:
- wSieci 71 379 szt
- Do Rzeczy 49 344 szt
- Gazeta Polska 36 315 szt
Dla porównania daleko w tyle, z wynikiem 22 267 szt, uplasował się znany Wprost.
Dzisiaj spoglądając na media możemy większość tytułów uporządkować z politycznego punktu widzenia, który reprezentują. Mamy krytykujące nieustępliwie rząd Newsweek, Gazetę Wyborczą i NaTemat, a po drugiej wymienione media prawicowe. Oba środowiska wydają się być w tak dużym konflikcie, że o pokojowym współistnieniu, a co dopiero współpracy nie może być mowy. Nie zawsze jednak tak było. Niektórzy prawicowi publicyści mają bowiem w swoim CV pracę nawet w Newsweeku. Historia tzw. “niepokornych mediów” zaczęła się stosunkowo niedawno, a dokładniej w 2010 roku, co było początkiem postępującej całkowitej polaryzacji środowiska dziennikarskiego w Polsce. Data nie była przypadkowa, ponieważ 2010 rok znaczyły dwa bardzo ważne wydarzenia. Pierwszym z nich była katastrofa smoleńska, z której oficjalnymi wyjaśnieniami nie pogodziła się duża część prawicowych publicystów, a drugim była czystka w TVP i innych mediach publicznych, w wyniku której straciło pracę większość dziennikarzy o prawicowych poglądach. Zwolniony został wówczas m.in Jacek Karnowski, ówczesny redaktor naczelny wiadomości TVP, który założył wówczas z bratem portal WPolityce.pl.
Podobny los spotkał Bronisława Wildsteina, Rafała Ziemkiewicza, Krzysztofa Skowrońskiego, Marka Pyzę, Anitę Gargas, Katarzynę Hejke, Tomasza Sakiewicza. Część z nich znalazła pracę w “Gazecie Polskiej” i “Uważam Rze”. Kluczowy dla ukucia i rozpowszechnienia terminu mediów niepokornych był jednak rok 2012, kiedy 30 października na łamach Rzeczpospolitej Cezary Gmyz opublikował tekst “Trotyl na wraku tupolewa”. Wywołał tym medialno-polityczną awanturę, która skończyła się dyscyplinarnym zwolnieniem Tomasza Wróblewskiego – redaktora naczelnego, Cezarego Gmyza i Łukasza Warzechy. Prawicowi publicyści, w tym bracia Karnowscy, uznali to za próbę zatajania prawdy o Smoleńsku i dowód na istnienie układu w mediach. W odpowiedzi założyli znany dziś tygodnik “wSieci”. Wkrótce potem doszło do kolejnego wydarzenia, jakim było zwolnienie redaktora naczelnego “Uważam Rze”, Pawła Lisickiego i jego zastępcy Michała Karnowskiego. Powodem decyzji było krytykowanie przez Lisickiego właściciela pisma, zezwalanie na publikowanie tekstów Cezarego Gmyza oraz “niewystarczająca” walka z konkurencyjnym pismem “W Sieci”. W akcie solidarności z redakcji odeszło ponad 20 innych publicystów. W odpowiedzi Paweł Lisicki założył razem ze współpracownikami z pracy – Piotrem Gabryelem, Andrzejem Horubałą i Piotrem Zychowiczem tygodnik “Do Rzeczy”, który razem z “wSieci’ zatrudnił byłych dziennikarzy “Uważam Rze”.
W ten sposób, na przestrzeni paru lat duża grupa dziennikarzy o prawicowych poglądach została zepchnięta na peryferie dziennikarskiego świata, mieli oni inne poglądy na Smoleńsk czy sytuację w kraju i nie mieli możliwości swobodnego wyrażania swojego zdania. Wytworzyła się w ten sposób przestrzeń na powstanie nowych mediów. Tak duże uwolnione zasoby kadrowe mogły zostać zaangażowane w nowe projekty, dlatego w 2013 uruchomiono TV Republikę, gdzie wiceprezesami zarządu zostali Bronisław Wildstein i Tomasz Sakiewicz (obaj zwolnieni z TVP w 2010 roku, Sakiewicz jest od 2011 r. redaktorem naczelnym Gazety Polskiej Codziennie i prezesem spółki prowadzącej portal Niezalezna.pl).
Można odnieść wrażenie, że założyciele nowych mediów żyli w poczuciu doznanej krzywdy i dlatego postawili się w opozycji totalnej do reszty środowiska dziennikarskiego. Mogli nareszcie swobodnie prezentować swoje poglądy, jednak narracja niepokornych bardzo szybko stała się o wiele bardziej jednostronna i wybiórcza niż tych, których o zamykanie ust krytykowali.
Tak jednostronne i iście propagandowe nastawienie niepokornych nie dziwi jeśli weźmiemy pod uwagę gdzie znaleziono finansowanie na budowę nowych mediów. Tygodnik wSieci i portal WPolityce jest wydawany przez spółkę Fratria. Głównym udziałowcem spółki jest Spółdzielczy Instytut Naukowy (28 000 udziałów o łącznej wartości 2,8 mln zł – dane z przełomu 2015/16), następnym zaś Apella Spółka Akcyjna (15 606 udziałów o łącznej wartości 1,56 mln zł), na samym końcu dopiero Jacek Karnowski (9050 udziałów o łącznej wartości 905 tys. zł).
Dyrektorem Spółdzielczego Instytutu jest Janusz Ossowski, współorganizator całego systemu spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych (SKOK) w Polsce.
Warto zwrócić uwagę, że Apella też ma powiązania ze SKOK, ponieważ przejęła spółkę Media SKOK Sp. z o.o., a prezesem obu podmiotów był Romuald Orzeł. Wszystko jest powiązane z Grzegorzem Biereckim, milionerem, który dorobił się na SKOKach. Bierecki startował w 2011 r. ze wsparciem PiS na senatora, a w czasie kampanii wyborczej w bezpłatnych gazetkach SKOK, wydawanych przez Apellę, pojawiały się agitujące na jego rzecz publikacje.
W świetle powyższej zależności nie dziwi zaciętość z jaką wSieci i WPolityce przy każdej możliwej okazji broni systemu SKOK jak niepodległości.
Na stworzenie imperium medialnego PiS złożyło się zatem kilka czynników. Jednak kluczem do sukcesu okazało się zastosowanie taktyki dzielenia Polaków do tego stopnia, że nie potrafią dłużej ze sobą rozmawiać. Dzięki nieustannemu pogłębianiu sporu i nieprzyznawaniu oponentom prawa do podmiotowości w debacie publicznej, Prawo i Sprawiedliwość stopniowo uzależniło sporą część społeczeństwa od przekazu medialnego, który całkowicie kontroluje. Ten monopol jest jednym z powodów stabilności poparcia PiS. Korzyści jakie dają własne media tworzą jednak pokusę, aby pójść krok dalej. Tak stało się w przypadku mediów publicznych, które zostały dotknięte największymi w wolnej Polsce naciskami politycznymi. Jednak Prawo i Sprawiedliwość nie wyciągnęło wniosków. Wyrzucenie prawicowych dziennikarzy dało Jarosławowi Kaczyńskiemu pole do stworzenia swojej tuby propagandowej, jednak na Nowogrodzkiej zapomniano, że ci których rząd teraz sam próbuje uciszyć, także poszukują możliwości do wyrażenia swojego głosu, który może jeszcze przeszkodzić planom partii rządzącej. Obecnie prowadzone w rządzie prace budzą jednak obawy, czy nie będziemy wkrótce świadkami próby przejęcia rynku medialnego sposobami ustawowymi.
Czytasz nas? Podobają Ci się zamieszczane przez nas treści?
Wesprzyj nas swoją wpłatą.
Wpłacając pomagasz budować Crowd Media – wolne media, które patrzą władzy na ręce.
POLUB NAS NA FACEBOOKU
